พันท้ายนรสิงห์เป็นผลงานการเขียนบทและกำกับในหม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล ซึ่งปรับบทมาจากเต็มเรื่องราวที่เคยเกิดขึ้นจริงในสมัยกรุงศรีอยุธยายังเป็นราชธานี ดังที่จารึกไว้ในพงศาวดาร ที่กล่าวถึงเหตุการณ์ใน พ.ศ.๒๒๔๖ – ๒๒๕๒ นำแสดงโดยนักแสดงมากฝีมือของไทยอย่าง เต้ย พงศกร เมตตาริกานนท์ ที่รับบทเป็น พระเอกของเต็มเรื่อง ส่วนนางเอกจะเป็นใครไปไม่ได้นอกจาก มัดหมี่ พิมดาว พานิชสมัย นิสิตสาวจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยที่เคยรับบทเด่น เล่นละครเวทีที่รัชฎาลัยเธียร์เตอร์มาแล้ว ซึ่งในดูหนังเรื่องนี้ เธอรับบทเป็นนวล คนรักของพระเอก และอีกหนึ่งบทบาทสำคัญของเรื่องนี้ที่จะขาดไปไม่ได้เลย นั่นก็คือ สมเด็จพระสรรเพชญที่ ๘ หรือ พระเจ้าเสือ นำแสดงโดย ผู้พันเบิร์ด พันโทวันชนะ สวัสดี นักแสดงหนุ่มคมเข้มที่มีชื่อเสียงมาจากภาพยนตร์ประวัติศาสตร์ฟอร์มยักษ์ของประเทศไทย ที่คนในชาติล้วนภาคภูมิใจ และใช้เวลาในการถ่ายทำกว่าสิบปี อย่างภาพยนตร์เรื่อง ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ร่วมด้วยนักแสดงชั้นนำอีกมากมาย โดย เป็นชื่อของนายท้ายเรือพระที่นั่งเอกไชยอยู่ในรัชสมัยสมเด็จพระสรรเพชญ์ ที่ ๘ ก่อนเจ้ารับราชการมีชื่อเดิมว่าสิงห์ เป็นนักมวยที่เก่งมากในสมัยนั้น ครั้งหนึ่งมีโอกาสขึ้นชกกับพระเจ้าเสือ หรือ พระสรรเพชญ์ ที่ ๘ แต่ว่าเสมอกัน ด้วยเหตุนี้พระเจ้าเสือจึงรู้สึกพอพระทัยเป็นอย่างยิ่ง พระองค์จึงโปรดให้นายสิงห์ได้เข้ารับราชการเป็นมหาดเล็กหลวง ต่อมาจึงได้เลื่อนยศขึ้นมาเป็นราชองครักษ์ซึ่งเป็นตำแหน่งสุดท้ายที่เขาต้องรักษามันไว้ด้วยชีวิต เนื่องจากในขณะที่พระเจ้าเสือเสด็จประพาสปากน้ำสาครบุรี ซึ่งลำคลองมีความคดเคี้ยวมาก เมื่อเรือพระที่นั่งไปถึงตำบลโคกขามคลอง เขาพยายามคัดท้ายเรือพระที่นั่งอย่างเต็มความสามารถ แต่กลับเกิดอุบัติเหตุขึ้น โดยหัวเรือพระที่นั่งได้ชนกิ่งไม้ใหญ่แล้วหักตกลงไปในน้ำ ตามโบราณราชประเพณีของกรุงศรีอยุธยากำหนดว่าถ้าผู้ใดถือท้ายเรือพระที่นั่งให้หัวเรือพระที่นั่งหัก ผู้นั้นต้องถูกประหารชีวิตโดยการตัดศีรษะ เมื่อสมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ ๘ ทรงพิจารณาตามจริง โดยมิได้เห็นแก่ทรัพย์สินหลวงที่เสียหายไปหลัก แต่พระองค์ทรงใช้วิจารณญาณและเหตุผล ก็ทรงเห็นว่าหัวเรือพระที่นั่งหักครั้งนี้เป็นการสุดวิสัย หาได้เกิดจากความประมาทของใช่ของผู้คดท้ายเรือไม่ พระสรรเพชญ์ที่ ๘ พระองค์จึงพระราชทานอภัยโทษให้แก่ แต่ยืนยันขอให้ตัดศีรษะตนตามประเพณีที่สืบต่อกันมา ทั้งนี้เพื่อรักษาขนบธรรมเนียมในพระราชกำหนดกฎหมาย และเป็นการป้องกันมิให้ผู้ใดครหาติเตียนพระสรรเพชญ์ที่ ๘ ได้ว่าทรงละเลยพระราชกำหนดของแผ่นดิน อีกทั้งยังเป็นการป้องกันเหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้นในอดีตคน เพื่อมิให้ใครโดนยกเว้นโทษเพียงเพราะกล่าวอ้างว่าประมาท เมื่อได้สดับดังนั้นพระสรรเพชญ์ที่ ๘ จึงโปรดให้ตัดศีรษะรูปปั้นมูลดินที่ปั้นเป็นรูปแทน แต่กลับยืนกรานให้ประหารตนอยู่เช่นนั้น พระสรรเพชญ์ที่ ๘ จึงต้องยอมในที่สุด นี่เป็นตำนานความซื่อสัตย์ต่อหน้าที่และไม่หลีกเร้นการรับโทษที่ตนได้ก่อเอาไว้ ซึ่งเยาวชนรุ่นหลังควรเอาเป็นแบบอย่าง